Jedna od aktivnosti ZHMS je praćenje i analiza klimatskih promjena. Zavod učestvuje u brojnim aktivnostima u vezi klimatskih promjena, poput izrade Nacionalne komunikacije Crne Gore prema Okvirnoj konvenciji Ujedinjenih Nacija, članstva u radnim grupama vlade za izradu nacionalnih planova, zakona, strategija, koje se odnose na uticaje, ranjivost i adaptaciju na klimatske promjene.
Svoje aktivnosti u oblasti klimatskih promjena realizuje i na međunarodnom nivou kao kontakt za IPCC (Međuvladin Panel za klimatske promjene), zatim kroz ekspertske timove WMO-a (Svjetske meteorološke organizacije), kroz aktivnosti EEA (Evropske agencije za životnu sredinu), kroz saradnju sa UNDP-em i drugo.
Klimatske promjene
Klimatske promjene se odnose na promjenu stanja klime koja se može identifikovati (npr. korišćenjem statističkih testova) promjenom srednje vrijednosti i / ili promjenljivošću njenih osobina, i koja traje dugo, tipično decenijama ili duže. Klimatske promjene mogu biti uslijed prirodnih unutrašnjih procesa ili spoljašnjih uticaja poput promjene solarnih ciklusa, vulkanske erupcije i antropogenih promjena u sastavu atmosfere i upotrebi zemljiša. Prema Okvirnoj konvenciji o promjeni klime (UNFCCC), u članu 1, klimatske promjene se definišu kao promjena klime koja je direktno ili indirektno posljedica ljudskih aktivnosti koje mijenjaju sastav globalne atmosfere i koja je pored prirodne varijabilnosti klime uočena tokom uporedivih vremenskih perioda.
To znači da UNFCCC pravi razliku između klimatskih promjena uslijed ljudskih aktivnosti kojima se mijenja sastav atmosfere i varijabilnosti klime uslijed prirodnih uzroka.
Varijabilnost klime
Varijabilnost klime se odnosi na promjenljivost srednjeg stanja klime i njenih drugih statistika (kao npr. standardne devijacije, pojavljivanje ekstrema, itd.) na svim prostornim i vremenskim razmjerama izvan pojedinačnih vremenskih događaja.
Izvor definicije: rječnik IPCC-a iz 5. Izvještaja o procjeni
Klimatski ekstremi
Ekstrem je pojava da je vrijednost vremenske ili klimatske promjenljive iznad / ispod granične vrijednosti u blizini gornjih / donjih krajeva opsega u kome se nalaze vrijednosti posmatrane promjenljive. Zbog jednostavnosti ekstremni vremenski događaji i ekstremni klimatski događaji se nazivaju „klimatski ekstremi“.
Izvor definicije: rječnik IPCC-a iz 4. Izvještaja o procjeni
Prvi nacionalni izvještaj Crne Gore o klimatskim promjenama
>>>
Drugi nacionalni izvještaj Crne Gore o klimatskim promjenama
>>>
Treći nacionalni izvještaj Crne Gore o klimatskim promjenama
>>>
Učestalost pojave suše u Crnoj Gori od 1981. do 2017., osjetljivost i uticaj
Sažetak: Cilj članka je da analizira učestalost suše u Crnoj Gori u periodu od 1981. do 2017. usled klimatskih promjena. Analiza je zasnovana na statističkim metodama, klimatskim projekcijama, dostupnim podacima daljinskog očitavanja i analizi uticaja suše. Analiza je pokazala da je suša postala češća pojava od početka 21. vijeka, a naročito 2000, 2003, 2007, 2008, 2011, 2012, 2017 i 2018. Ovakvi podaci su u skladu sa nacionalnim projektima i IPCC projekcijama za region Jugoistočne Evrope.
Prema istraženim istorijskim efektima suše na ekonomiju, okolinu i društvo u Crnoj Gori, potvrđeno je da su se u poslednjih nekoliko decenija posledice suše povećale više nego što su u 20. vijeku i da su praćene višim temperaturama nego u prethodnom vijeku.
Uzimajući u obzir visok rizik, sektori poljoprivrede, šumarstva i vodosnabdijevanja bi trebali biti centar pažnje.
Zavod za hidrometeorologiju i seizmologiju Crne Gore, obilježio je danas 74.godine od osnivanja. Važan jubilej u godini koje je bila posebno izazovna, uslijed pandemije, za obavljanje redovnih aktivnosti iz nadležnosti Zavoda. Svečanost povodom obilježavanja jubileja, otvorila je v.d.direktorica Zavoda, gđa.Dušica Brnović, koja je u svom obraćanju navela da su poslovi Zavoda, iako dijelom ograničeni i usporeni tokom tekuće godine, ipak uspješno realizovani.
Danas je u okviru projekta „Adaptacije na klimatske promjene kroz prekogranično upravljanje rizicima od poplava na Zapadnom Balkanu“ – podržanom od strane GIZ-a, urađeno prvo, zajedničko mjerenje proticaja rijeke Bojane, prirodne granice između Albanije i Crne Gore.
